Review door Anouk Visscher, 

adviseur leren en ontwikkelen Zorgaccent

Dit boek is een waardevolle bron voor L&D-professionals (adviseurs leren en ontwikkelen) en leidinggevenden die een lerende organisatie willen vormgeven. In de praktijk merk ik dat veel (zorg)organisaties zichzelf profileren als lerende organisaties, terwijl bij nadere beschouwing blijkt dat de essentie daarvan vaak ontbreekt. Een visie op leren is meer dan een mooi geformuleerde tekst op een website; het vraagt om structurele en gedragen invulling in de praktijk.
Wat dit boek bijzonder maakt, is de combinatie van theoretisch inzicht en praktische toepasbaarheid. Het biedt niet alleen een heldere uitleg van verschillende leertheorieën, maar ook concrete handvatten voor implementatie, zoals een stappenplan om tot een gedeelde visie op leren te komen. Die vertaalslag naar de praktijk maakt het boek direct bruikbaar.
Voor mij persoonlijk waren de acht vormen van nieuwsgierigheid een eyeopener. Deze inzichten neem ik mee in mijn eigen werk, waarin ik mensen probeer te stimuleren om in de ‘leerstand’ te komen. Als L&D-professional geloof ik sterk dat je altijd moet aansluiten bij de vraag: "What's in it for me?", vanuit het perspectief van de medewerker. Dat vergroot het gevoel van eigenaarschap. Zoals de auteur treffend zegt: "Een visie op leren is mooi, maar een visie zonder eigenaarschap van de meeste organisatieleden heeft nauwelijks enige waarde."
Wat ik ook zeer waardeer, is dat het boek aandacht besteedt aan de condities die leren mogelijk maken, zoals mindset, psychologische veiligheid en het vermogen tot reflectie. Vooral in de ouderenzorg, de sector waarin ik werkzaam ben, nemen we te vaak aan dat medewerkers automatisch weten hoe ze moeten leren. Maar is dat wel zo? Dit boek heeft me doen inzien dat teamleren andere vaardigheden vereist dan individueel leren.
Voorheen zag ik ‘goed samenwerken’ en ‘teamleren’ als twee aparte domeinen. De auteur laat echter overtuigend zien hoe deze samen kunnen gaan, onder andere door een aanvulling op het model van Karin Derksen te doen: “Derksen focust zich alleen op teamprocesverbetering en vermijdt expliciete aandacht voor leren.” Voor mij was dat een belangrijk inzicht. Als L&D-adviseur én procesbegeleider realiseer ik me nu dat je beide perspectieven goed kunt combineren.
Ik krijg wel eens van oud-studiegenoten de vraag: “Anouk, ben je een andere kant op gegaan?”. Ze doelen dan op mijn keuze om ook als zelfstandig procesbegeleider/interventiekundige te werken. Dit boek bevestigt voor mij dat het ondersteunen van leercondities juist een essentieel onderdeel is van het L&D-vak. Leren gaat namelijk hand in hand met gedragsverandering en die ontstaat alleen binnen een cultuur van psychologische veiligheid, ruimte voor reflectie en bewustzijn van het leerproces. Dat is in de zorgsector helaas nog te vaak onderbelicht en daarmee laten we kansen liggen.
Voor mij draait leren uiteindelijk om gedragsverandering: het vermogen om mee te bewegen met wat de toekomst vraagt en daarmee de best mogelijke dienst of zorg te leveren.
Ik raad dit boek van harte aan. Zoals de auteur zegt: “Een lerende organisatie is nooit klaar.” En dat klopt helemaal.
Anouk Visscher